W opiece nam Osobami starszymi jest wiele istotnych kwestii, o których pamięć pozwala nam zapewnić Im najlepszą opiekę – odpowiednie leczenie, rehabilitacja, właściwe odżywianie a także profilaktyka przeciwodleżynowa, która jest niezwykle ważna w naszej codziennej pracy.
Zatrzymajmy się na chwilę właśnie przy profilaktyce przeciwko odleżynom u osób starszych, jako jednym z istotnych czynników poprawiania jakości życia osoby z trudnościami w poruszaniu się oraz zapobiegania dyskomfortu w sytuacji gdy odleżyna już się pojawiła.
Podstawowym pytaniem jest- co to jest odleżyna?
Odleżyna to tkanka martwa, która powstaje głównie u osób leżących lub stale przebywających w jednej pozycji np. siedzącej na wózku inwalidzkim. Powstanie odleżyny jest procesem długotrwałym np. przy braku zmiany pozycji, ciągłym ocieraniu się danej tkanki oraz rozmiękczaniu skóry poprzez kontakt z potem, moczem czy sączącymi się ranami.
Z naszego doświadczenia wynika również, iż pomijając wspomniane wcześniej powody, są osoby o szczególnych predyspozycjach wynikających z fizjologii ich ciała u których, pomimo wielu czynności zapobiegających; odleżyny w większym lub mniejszym stopniu się pojawiają.
Szczególnie podatne na odleżyny są osoby chorujące na cukrzycę, osoby po 70 roku życia, osoby które nie mają czucia, osoby otyłe, osoby o obniżonej odporności np. po lekach oraz osoby zmagające się z zakażeniami bakteryjnymi skóry.
Pytaniem zadawanym najczęściej przez osoby opiekujące się bliskimi zagrożonymi odleżynami jest- jak uniknąć problemu odleżyn?
Istotną kwestią jest odżywianie. Odpowiednio zbilansowana dieta z dużym naciskiem na spożywanie białka, witamin z grupy A, E, C oraz dużej ilości płynów dostarcza energii, która pomaga naszemu organizmowi regenerować się, a co za tym idzie organizm ma siłę by bronić się przed powstawaniem odleżyn.
Musimy pamiętać że żywienie, to nie jedyny ważny element profilaktyki; równie istotną kwestią jest higiena, osuszanie wrażliwych miejsc oraz częsta zmiana pozycji. Proste i niedoceniane rzeczy- właściwy dobór (rozmiar, chłonność) środków higienicznych, luźne, bez-uciskowe, bawełniane ubrania oraz unikanie silnych, zawierających alkohol środków do pielęgnacji ciała z pewnością pomoże w profilaktyce.
W zapobieganiu powstawania odleżyn pomoc niosą nam firmy specjalizujące się w produkcji specjalnych plastrów naklejanych w miejsca zagrożone powstaniem odleżyny- sztuczna skóra. Ich specyfika- przepuszczają powietrze na poziome takim jak skóra utrzymując ją suchą , zabezpieczają przed urazami mechanicznymi i otarciami dzięki swojej bardzo gładkiej strukturze, posiadają barierę bakteriologiczną , co jest szczególnie ważne w takich miejscach jak pachwiny, pośladki, rów pośladkowy zagrożonych zainfekowaniem przez wydzieliny ciała- pozwala na skuteczne zabezpieczenie skóry Pacjenta, Zaletą o której warto wspomnieć jest fakt, iż utrzymują się raz założone ok 14 dni (w zależności od miejsca).
Gdy odleżyna pomimo naszych starań- co niestety jest częste u osób stale unieruchomionych lub z tendencją do odleżyn- odleżyna pojawiła się czeka nas długotrwała i ciężka walka.
W pracy z osobą z leżąco lub o ograniczonych możliwościach ruchu musimy pamiętać o częstej zmianie pozycji ciała (minimum co dwie godziny w dzień, co trzy w nocy) i opatrywaniu odleżyn specjalnymi opatrunkami hydrożelowymi lub z jonami srebra. Warto też zaopatrzyć się w materac przeciwodleżynowy, specjalne kulkowe podkłady pod stopy i ręce, „poduszki ” na pięty- zadaniem tych pomocy jest ochrona przed powstawaniem kolejnych odleżyn.
Sumienna pielęgnacja, opieka i determinacja są najważniejsze w walce z odleżynami, które mogą powstać lub już powstały.